به گزارش پایگاه خبری تحلیلی مفید به نقل از ایرنا، برنامه مطالعه کارخانه قند میاندوآب در سال ۱۳۱۲ آغاز و در سال ۱۳۱۳ با ظرفیت جذب ۳۵۰ تُن چغندر در روز تاسیس شد و در سال ۱۳۹۴ ظرفیت آن به یک هزار و ۸۰۰ تُن ارتقا پیدا کرد و این کارخانه اکنون با ظرفیت جذب بیش از سه هزار تُن در روز به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین کارخانه‌های قند آذربایجان‌غربی و کشور فعالیت دارد.
اما کارخانه قند میاندوآب تنها کارخانه فرآوری چغندرقند در آذربایجان غربی نیست و این استان به علت برخورداری از آب و خاک مناسب و دارا بودن ۶ کارخانه قند در شهرستان‌های ارومیه، خوی، پیرانشهر، میاندوآب، مهاباد و نقده همواره در تولید چغندرقند و شکر در کشور در جایگاه برتری قرار داشته و یکی از قطب‌های مهم تولید چغندرقند در کشور است.
چغندرقند یکی از محصولات اساسی و ماده اولیه صنایع قند و شکر استان بوده و از لحاظ اقتصادی و اشتغالزایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و آذربایجان غربی نقش عمده‌ای را در تولید شکر و خودکفایی کشور در تامین این محصول و جلوگیری از خروج ارز از کشور را دارد.
چغندرقند جزو گیاهان یک ساله است که هر سال در فروردین ماه به صورت مکانیزه کشت می شود و برداشت آن از مهر ماه آغاز می شود و تا پایان آذرماه ادامه می یابد.
غروب یک روز پاییزی تهیه گزارشی از کارخانه قند میاندوآب را به عنوان سوزه انتخاب و پس از هماهنگی با مسوولان این کارخانه و نامه نگاری لازم، مسیر ۴۵ کیلومتری مهاباد تا میاندوآب را طی کردم، این کارخانه در ضلع شرقی میاندوآب قرار دارد و در یکی از مسیرهای پرترافیک و شلوغ شهر واقع شده است.
سردرب کارخانه از دور خودنمایی می کرد و در جلو کارخانه قند و شکر کارخانه هم توسط دست فروشان و هم توسط یک واحد صنفی به مشتریان عرضه می شد و در این فصل که کارخانه فعال است، فروش محصولات و حضور مشتریان زیبایی خاصی داشت.
سرانجام درب ورودی کارخانه باز شد و توانستم از نزدیک این کارخانه قدیمی و همچنان سرحال را از نزدیک ببینم، در بخشی از محوطه خودروهای سنگین و کشنده ها منتظر نوبت ورود به چرخه بودند و خودروها برای تخلیه در مکانی مخصوص توقف می کردند.
پس از آن مقدمات تخلیه بار به شیوه خاص و با استفاده از جک بالابر انجام می شد و سپس چغندرها به تسمه و نواری طولانی به قسمت دیگری هدایت می شدند و در آنجا با فشار آب ضمن شستشو به سمت کارخانه هدایت می شدند.
سه دیگ بزرگ در قسمتی از کارخانه وجود داشت و ساختمان های سه طبقه کارخانه که از آنها بخار بیرون می زد و اجازه رفتن به این بخش از کارخانه را نداشتم و در بخش دیگری از همان مسیر بارگیری تفاله چغندرقند انجام می شد و در بخشی هم محصول شکر و قند در حال بارگیری بود.
پس از بازدیدی کوتاه از قسمت کارخانه که به دلیل تاریک شدن هوا دیگر امکان عکاسی هم نبود به بخش اداری کارخانه باز گشتم و با «غلامعلی قنبری» مدیر کارخانه قند میاندوآب گفت و گو کردم.
مدیر کارخانه قند میاندوآب در خصوص تاریخچه این کارخانه و تغییرات صورت گرفته در آن طی ۹۱ سال گذشته را این گونه بیان کرد:
اشتغال ۴۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم
قنبری در خصوص اشتغال‌آفرینی کارخانه قند میاندوآب گفت: هم اکنون ۵۰۰ نفر به صورت مستقیم در کارخانه و ۵۰۰ نفر هم به عنوان پیمانکار با کارخانه قند میاندوآب همکاری می کنند و با چهار هزار و ۲۰۰ کشاورز طرف قرارداد، رانندگان و کارگران صنایع پایین دستی در مجموع این کارخانه برای بیش از ۴۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم شغل ایجاد کرده است.
وی اظهار کرد: این کارخانه در سال زراعی گذشته با چهار هزار و ۲۰۰ کشاورز در شهرستان های میاندوآب، بوکان، مهاباد و شاهین‌دژ و برای ۶ هزار و ۷۰۰ هکتار قرارداد خرید محصول امضا کرده بود.
قنبری گفت: این کارخانه برای احترام به کشاورزان این منطقه سالانه بیش از سه هزار تُن قند نیز تولید می کند و در قالب بسته های تشویقی به کشاورزان می دهد و بخش دیگر را به بازار عرضه می کند.
وی با شروع فصل برداشت چغندرقند در منطقه تاکنون ۱۵۵ هزار تُن چغندر تحویل این کارخانه شده است اظهار کرد: از این مقدار چغندر تحویل گرفته شده از کشاورزان تاکنون ۱۵۰ هزار تُن مصرف شده و پیش بینی می‌شود تا پایان فصل برداشت ۳۲۰ تا ۳۵۰ هزار تُن چغندر تحویل کارخانه داده شود.
وی افزود: تاکنون از محصول چغندرقند خریداری شده ۱۸ هزار تُن شکر، ۱۶ هزار تفاله تر و ۶ هزار و ۲۰۰ تن تفاله خشک و چهار هزار تُن ملاس تولید شده است.
مدیر کارخانه قند میاندوآب گفت: مجموع بهای چغندرقند تحویلی از کشاورزان پنج هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال است که از این مبلغ تاکنون ۸۰۰ میلیارد ریال قبل از فصل برداشت و ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال پس از تحویل به کشاورزان پرداخت شده است و ۶۰۰ میلیارد ریال نیز نهاده شامل بذر و کودشیمیایی در اختیار چغندرکاران قرار گرفته است.
وی اظهار کرد: برخی کارخانه داران خارج از استان، با دادن برخی مشوق‌ها، چغندرکاران را ترغیب می کنند که محصول خود را به خارج از استان منتقل کنند و این امر می تواند در زمینه خروج سرمایه از منطقه و کاهش اشتغال نقش داشته باشد.
خرید چغندرقند در آذربایجان‌غربی به ۱.۵ میلیون تُن رسید
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی گفت: امسال یک میلیون و ۵۰۰ هزار تُن چغندرقند از مزارع این استان برداشت و تحویل کارخانه های فعال شده است و پیش بینی می شود تا پایان فصل برداشت، این میزان تولید به ۲ میلیون هزار تُن برسد و تحویل ۶ کارخانه قند فعال در این زمینه شود.
خسرو شهبازی با بیان اینکه متوسط عملکرد در هکتار کشور ۵۵.۵ تُن بوده و عملکرد استان ۶۰ تُن در هکتار است، اضافه کرد: از نظر تولید این استان با تولید حدود ۲ میلیون تُن در سال رتبه اول را در کشور به خود اختصاص داده است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی اذربایجان غربی گفت: تاکنون ۶۲ درصد مطالبات چغندرکاران استان پرداخت شده و مابقی نیز با همکاری کارخانه های فعال به حساب آنان واریز خواهد شد.
شهبازی با اشاره به ینکه قیمت خرید تضمینی در سال جاری به ازای هر کیلوگرم چغندر قند با عیار ۱۶ درصد ۳۹ هزار و ۳۰۰ ریال است، افزود: با افزایش عیار قیمت نیز افزایش می یابد و در قبال تحویل هر تن چغندر قند ۲۰ کیلوگرم تفاله خشک به نرخ ۱۲ هزار ریال و ۲ کیلوگرم قند یا شکر به نرخ ۳۰ هزار ریال به عنوان جایزه به کشاورزان پرداخت می شود.
وی با اشاره به اینکه آذربایجان غربی پیشتاز کشت چغندرقند در کشور است، بیان کرد: ۶ کارخانه قند در ارومیه، خوی، نقده، پیرانشهر، مهاباد و میاندوآب با مجموع ظرفیت روزانه ۲۱ هزار تن در راستای خرید و جذب محصول چغندر قند کشاورزان فعال هستند.
وی بیان کرد: افزایش تولید در واحد سطح و مدیریت مصرف بهینه آب در مزارع و توسعه آبیاری نوار تیپ ضرورتی است که نیاز است در اولویت برنامه کشت چغندرکاران قرار گیرد.
به گزارش ایرنا آذربایجان‌غربی دارای بیش از یک میلیون هکتار اراضی قابل کشت بوده که سالانه ۸۴۰هزار هکتار زیر مشت انواع محصولات قرار می گیرد، حدود ۶.۷ میلیون تن محصول ازاین مزارع برداشت می شود که علاوه بر تامین نیاز خود استان به سایر استانها نیز صادر می شود .
