به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، کتاب «مبانی نظرات شورای نگهبان در خصوص مصوبات و استفساریه‌های سال ۱۳۹۵» از سوی انتشارات پژوهشکده شورای نگهبان منتشر و روانه بازار شد.
«مبانی نظرات شورای نگهبان» یا به عبارت دیگر «نظرات استدلالی شورای نگهبان»، که استخراج آنها در این پژوهشکده در قالب مجموعهای منسجم و منظم به عنوان یکی از مهمترین برنامهها تعریف شده، عبارت است از: مجموعه استدلالها و برداشتهای فقهی، حقوقی که اعضای محترم شورای نگهبان در جلسات بررسی مصوبات مجلس شورای اسلامی، بررسی اساسنامه‌های مصوب هیئت وزیران، بررسی اصول قانون اساسی برای ارائهی نظریه تفسیری و… در خلال مباحث خویش بیان کردهاند.
این مجموعه از استدلالها و برداشتها، در قالب یک دستهبندی منظم و منطقی براساس دیدگاههای مختلف مطرح شده در مذاکرات اعضای شورای نگهبان و با استناد و مستنبط از آن، به تفکیک هر ماده از مصوبه یا سؤال و استفسار، استخراج، تنقیح و تدوین شده است. هدف از تهیهی این مجموعه، آشنا ساختن مخاطبان بهویژه مجامع حوزوی و دانشگاهی و مراجع قانونگذاری، سیاستگذاری و اجرایی کشور با مبانی و ادلهی فقهی و حقوقی نظرات شورای نگهبان است.
نخستین ثمره‌ی این فعالیت علمی، پیشتر در سال ۱۳۹۱ با انتشار کتابی تحت عنوان «مبانی آراء و نظرات شورای نگهبان (مستنبط از مشروح مذاکرات سال ۱۳۸۷)» به زیور طبع آراسته شده بود. سپس پنج کتاب دیگر از این مجموعه با اندکی تغییر در شکل و محتوا نسبت به کار پیشین، تحت عنوان «مبانی نظرات شورای نگهبان در خصوص مصوبات و استفساریه‌های سال‌های ۱۳۹۰، ۱۳۹۱، ۱۳۹۲، ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ (برگرفته از مشروح مذاکرات شورای نگهبان)»، به محضر جامعه‌ی علمی و اجرایی کشور تقدیم شد. کتاب حاضر نیز، کتاب هفتم از این مجموعه و مربوط به مصوبات سال ۱۳۹۵ است که به جامعه علمی کشور تقدیم می‌شود.
این کتاب در سه بخش کلّی، مجموعه نظرات استدلالی مربوط به مصوبات مجلس شورای اسلامی، اساسنامه‌های مصوب هیئت وزیران و استفساریه‌های انجام شده از شورای نگهبان را در بر می‌گیرد که مربوط به سال ۱۳۹۵ است. در اینجا توضیح این نکته برای خوانندگان محترم ضروری است که از آنجا که بسیاری از موضوعات مورد بررسی در شورای نگهبان، به ویژه مصوبات مجلس شورای اسلامی، ممکن است به دلیل ایراد مغایرت برخی از مواد مصوبه با قانون اساسی یا موازین شرعی، چندین مرتبه در فواصل مختلف و گاهی در طی چندین سال، بین مجلس و شورای نگهبان رفت و برگشت داشته باشد، ملاک زمانی مدّ نظر برای ذکر موضوعات در این کتاب، زمان تصویب نهایی آن مصوبه یا اعلام نظر نهایی شورای نگهبان در خصوص سؤال یا استفسارِ انجام شده است. بر این اساس، هدف آن بوده است که مجموعه‌ی کلیه‌ی مصوبات مجلس یا هیئت وزیران که در سال ۱۳۹۵ به تأیید شورای نگهبان رسیده و به «قانون» تبدیل شدهاند و همچنین کلیه‌ی استفساریه‌هایی که در سال ۱۳۹۵ از سوی شورای نگهبان بررسی و پاسخ گفته شدهاند، در این مجموعه گردآوری شود.
همچنین کلیه‌ی مصوباتی که به دلیل بروز اختلاف بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان، بر اساس اصل (۱۱۲) قانون اساسی برای رفع اختلاف به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شدهاند و این مجمع در سال ۱۳۹۵ نسبت به آنها تعیین تکلیف کرده است، در این مجموعه گرد آمده‌اند، هر چند تاریخ تصویب این موضوعات در مجلس و یا مذاکرات مربوط به آن در شورای نگهبان، در سال‌های پیش از ۱۳۹۵ انجام شده باشد.
این کتاب محصول تلاش علمی جمعی از پژوهشگران این پژوهشکده است که در دو مرحله، اقدام به استخراج، تنقیح و تدوین مبانی نظرات شورای نگهبان کردهاند. در مرحلهی نخست، پژوهشگران متن مشروح مذاکرات مربوط به هر موضوع را مطالعه و مبانی نظرات و استدلالهای مطرح شده از سوی اعضای شورای نگهبان راجع به آن موضوع را استخراج و به صورت منقّح و دستهبندیشده تدوین میکنند. در مرحلهی دوم (مرحلهی بازبینی و نظارت)، برای اطمینان از صحت استنباط انجام شده از متن مشروح مذاکرات، با مطالعهی مجدد متون مشروح مذاکرات اعضای شورای نگهبان، استدلالهای استخراج شده در مرحلهی اول با متن مشروح تطبیق داده می‌شود و عنداللزوم به اصلاح و تکمیل آنها مبادرت می‌شود.
این کتاب در ۱۳۵۰ صفحه از سوی انتشارات پژوهشکده شورای نگهبان منتشر شده است و علاقه مندان می‌توانند جهت تهیه این آثار به فروشگاه اینترنتی انتشارات به نشانی nashr-rc.ir مراجعه نمایند.
