حقانی، سخنانش را با اشاره به جایگاه هوش مصنوعی آغاز کرد و گفت: هوش مصنوعی می‌گوید تاریخ برای آینده هم هست، تاریخ در کل آشنایی با ظرفیت‌هایی است که اهمیت بسیاری دارد.
وی افزود: متاسفانه در کشور ما هم کم‌توجهی، هم بی‌توجهی و هم بی‌اعتنایی و تمسخر نسبت به تاریخ وجود دارد ولی برخی دیگر نیز بر این باورند که در حوزه سیاست خارجی می‌گویند که مناسبات را براساس تجربه‌های تاریخی بنا کنیم. امام خمینی (ره) فرمودند اگر تاریخ انقلاب را ننویسیم، دیگران برای ما می‌نویسند.
حقانی بیان کرد: اکنون افرادی را می‌بینیم که هیچ نسبتی و آشنایی با تاریخ و سیاست ندارند و اگر به نفع جریانی که دارد، منافع ملی ایران را به خطر می‌اندازد اقدامی نشود، خیانت به تاریخ ایران است. به یاد دارم که دکتر شعبانی در مراسمی خطاب به وزیر امور خارجه گفت؛ تجربه سیصد ساله با اروپایی‌ها نشان می‌دهد که آنها به هیچ عهدی با ما پایدار نبودند.
وی گفت: اگر اتفاقات در جنگ هرات و روسیه علیه ایران را مرور کنیم، طرف انگلیسی در جنگ هرات به ایرانی می‌گوید؛ «من با تو مذاکره نمی‌کنم و به تو دستور می‌دهم» روشن است که تاریخ چگونه در روزگار کنونی می‌تواند به ما کمک کند. پنجاه میلیون از جمعیت فعلی ایران، انقلاب اسلامی را درک نکردند و تلاش مضاعفی در این زمینه نداشتند.
حقانی افزود: تاریخنگاری انقلاب اسلامی نباید محدود به جلسات سالیانه باشد. در بهار سال آینده با حضور همه علاقه‌مندان تاریخ، اصحاب رسانه، خبرنگاران حوزه تاریخ، مستندسازان و کارگردان‌ها جلسه‌ای یک روزه خواهیم داشت تا جدیدترین اتفاقات را بررسی کنیم. بحث توجه به تاریخ بسیار اهمیت دارد و نباید به تهران بسنده کنیم. در حوزه تاریخ محلی کارهای خوبی در حال انجام است و تاریخ روابط خارجی و بین‌الملل باید مورد توجه قرار بگیرد.
وی بیان کرد: اگر رهبری می‌گوید؛ اکنون مذاکره نکنیم، پیشینه تاریخی دارد. ما بیش از صد سال مبارزه با صهیونیسم داریم و برخی ایران را به یهودستیزی متهم می‌کنند. ما ستیز نمی‌کنیم و از حیثیت خود دفاع می‌کنیم.
تاریخ تقویت دیپلماسی کشور است
حجت‌الاسلام سعید فخرزاده، دبیر سومین همایش بزرگداشت روز تاریخنگاری انقلاب اسلامی هم در این همایش سخنرانی کرد و گفت: برای تاریخ کارکردهای مختلفی متصور است، تاریخ به مردم کمک می‌کند تا هویت ملی و فرهنگی خود را درک و از آن حفاظت کنند. تاریخ روایت تجربه‌های موفق و ناموفق است و سیاستگذاران در این زمینه باید تصمیمات بهتری بگیرند.
فخر زاده با اشاره به اینکه تاریخ با روایت گذشتگان مبنایی برای توسعه امروز کشور فراهم می‌کند، گفت: تاریخ در هویت، نقش و زمینه تعامل سازنده مردم با مدیریت کشور را به دنبال دارد. تاریخ تقویت دیپلماسی کشور است. تاریخ صرفاً روایت شنیدنی یک کشور نیست بلکه به عنوان یک سرمایه پایدار در توسعه پایدار کشور نقش کلیدی دارد.
حجت‌الاسلام سعید فخرزاده سال جاری را سالی پرحادثه عنوان و بیان کرد: در سال جاری شاهد حوادث تلخ و شیرین بسیار بودیم. مراکز تاریخ پژوهی و بانک‌های اسنادی ایران (مهتاب) در این سال علاوه بر فعالیت‌های جاری با برگزاری نشست‌های تخصصی و تولید کتاب در جهت مقاومت سعی دارند در جهت روشنگری گام بردارند.
